Diane Valkenburg: van topschaatser tot trainer en inspanningsfysioloog
In dit artikel:
In de serie Buitenbaan vertelt voormalig schaatser Diane Valkenburg (40) hoe ze de topsportmentaliteit inzet in een nieuwe carrière als trainer en bewegingswetenschapper. De Zuid-Hollandse, tweevoudig wereldkampioen op de ploegenachtervolging, combineerde tien jaar lang internationale langebaanwedstrijden met een studie bewegingswetenschappen in Amsterdam, terwijl ze in Heerenveen trainde. Door een topsportvriendelijke studieopzet duurde haar opleiding officieel vier jaar, maar in de praktijk nam ze er een decennium voor, omdat wedstrijden, trainingskampen en herstel voorrang hadden.
Tijdens haar studie deed Valkenburg onderzoek naar hoe topsporters het wereldwijde whereabouts-systeem voor dopingcontroles ervaren; dat werk werd gepubliceerd in het International Journal of Drug Policy. Toen ze in 2016 haar schaatscarrière beëindigde, begon ze als assistent-trainer bij Gewest Zuid-Holland en startte ze een eigen bedrijf voor inspanningstesten. Kort daarna vroeg trainer Jac Orie haar om de marathontak van zijn ploeg te begeleiden — een rol die haar wetenschappelijke blik en ervaring als atleet goed benut.
Tegenwoordig werkt Valkenburg parttime als trainer en bewegingswetenschapper bij marathonploeg Essent en voert ze inspanningstesten uit voor een brede klantenkring: van fanatieke recreanten, hardlopers en triatleten tot schaatsselecties. Haar werkwijze is analytisch en persoonsgericht: door testen in te zetten brengt ze iemands fysieke staat in kaart en bouwt ze vervolgens een programma waarmee de ‘motor’ — duurzaamheid en vermogen — maximaal wordt ontwikkeld. Tegelijkertijd benadrukt ze het belang van luisteren en maatwerk; trainingsstrictheid gaat in overleg en binnen een teamcontext met ploegleiders, fysiotherapeuten en coaches.
De mooiste momenten vindt ze nog steeds in de wedstrijden: onverwachte of tactische overwinningen van rijder of ploeggenoten, zoals de overwinningsrit van Homme Jan de Groot in Amsterdam of de dubbelslag van Harm Visser en Robert Post in 2023, geven volgens haar veel voldoening. Valkenburg onderstreept dat succes nooit alleen een individuele prestatie is maar het resultaat van een samenwerkend team — van trainingsschema’s tot herstel en race-tactiek.
Als moeder van drie jonge kinderen organiseert ze haar werk flexibel; het parttime karakter van haar rol bij de marathonploeg en de inplanning van testen maken combinaties met gezinsleven goed mogelijk. Over haar beroepskeuze zegt ze dat de fascinatie voor het menselijk lichaam al vóór het schaatsen bestond — anders had ze misschien geneeskunde gestudeerd — maar dat de sport haar uiteindelijk de juiste plek binnen de sportwereld gaf.
Haar advies aan actieve schaatsers is helder: volg je passie; als je goed bent in wat je leuk vindt, kom je het verst. De kern van haar aanpak blijft onveranderd: iedere dag een stap beter, zowel voor zichzelf als voor de sporters die ze begeleidt.